Na osnovu člana 42. stav 8. Zakona o zaštiti prirode („Službeni glasnik RS", br. 36/09, 88/10, 91/10-ispravka, 14/16, 95/18-dr.zakon i 71/21) Ministarstvo zaštite životne sredine je obavestilo javnost o postupku pokretanja zaštite prirodnog područja II (druge) kategorije, kao PIO „Srednja Mostonga". Predlog i stručnu studiju za zaštitu PIO „Srednja Mostonga" izradio je Pokrajinski zavod za zaštitu prirode u Novom Sadu.
PIO „Srednja Mostonga" nalazi se u AP Vojvodini, na teritoriji Zapadnobačkog okruga, između naselja Apatin, Svilojevo, Bogojevo, Karavukovo, Odžaci, Srpski Miletić i Doroslovo.
Područje koje se predlaže za zaštitu obuhvata izuzetno vredne fragmente i ostatke panonskih lužnjakovih šuma na solonjecu, koji su u našoj zemlji očuvani samo u dolini Mostonge. Panonski šumo-stepski mozaik na zaslanjenom terenu u dolini srednje Mostonge spada u jedinstvena očuvana prirodna i blisko prirodna područja u Vojvodini i jedan je od centara biološke raznovrsnosti u Srbiji. Pored značaja koji PIO „Srednja Mostonga" ima u biodiverzitetskom, fitocenološkom i konzervacionom smislu, predmetno područje nudi i brojne ekosistemske usluge na više nivoa: obezbeđujuće, regulišuće, stanišno-ekosistemske i usluge iz oblasti ljudske kulture.
PIO „Srednja Mostonga" ima površinu od ukupno 3.000,15 ha. Prema strukturi površina katastarskih opština (KO Bač, KO Deronje i KO Karavukovo) po vlasništvu, površine u zaštićenom području su u javnoj (54,13%), državnoj (29,39%), privatnoj (12,32%), zadružnoj (3,06%), društvenoj (0,08%) i drugim oblicima (1,01%) svojine. Na zaštićenom području uspostavljaju se režimi zaštite II (drugog) i III (trećeg) stepena. Radi sprečavanja, odnosno ublažavanja spoljnih uticaja, izvan granica zaštićenog područja određena je zaštitna zona.
Prema Pravilniku o kriterijumima vrednovanja i postupku kategorizacije zaštićenih područja („Službeni glasnik RS", broj 97/15), PIO „Srednja Mostonga" svrstava se u II kategoriju – pokrajinskog/regionalnog, odnosno velikog značaja.
Prema Uredbi o ekološkoj mreži („Službeni glasnik RS", broj 102/10) delovi područja srednje Mostonge nalaze se u obuhvatu ekološki značajnog područja Republike Srbije pod rednim br. 3 – „Gornje Podunavlje", odnosno pod rednim br. 5 – „Slatinska područja oko Doroslova". PIO „Srednja Mostonga" ima ulogu ekološkog koridora i obezbeđuje povezanost slatinskih staništa gornje Mostonge sa slatinskim područjima u Mađarskoj, odnosno svojim južnim delom nastavlja se na donji deo toka Mostonge i omogućava vezu sa Dunavom.
Pokrajinski zavod za zaštitu prirode dostavio je 26. decembra 2023. godine Studiju zaštite Predela izuzetnih odlika „Srednja Mostonga" Pokrajinskom sekretarijatu za urbanizam i zaštitu životne sredine, kao nadležnom organu.
Danom postavljanja obaveštenja i izvoda iz Studije zaštite na internet stranici Ministarstva ispunjeni su uslovi za pokretanje postupka zaštite ovog prirodnog područja, shodno članu 42. stav 9. Zakona o zaštiti prirode.
|
|
